Azkenaldian asko hitz egiten da pertsonen mugimendua murriztu nahi duten harresien gainean. Herri industrializatuen aberastasuna bermatu nahi duten harresiak dira horiek, baina betaurreko ekonomikoak alde batera utzita, ingurugiro betaurrekoak jartzeko kapaz bagara, orduan, pertsonen migrazio hauetan injustizia klimatikoaren aurpegia ikusten dugula jabetuko gara, eta aurpegi horien begiek guretara zuzenean begiratzen dutela.
2018AN, HERRI INDUSTRIALIZATUETAN, MUNDUKO BIZTANLEEN %15 BAINO EZ GINEN. ZEIN DA GURE ARDURA MIGRAZIO KLIMATIKOETAN, BA?
Honen erantzuna sakonki ulertzeko geure lur planetaren istorioan murgildu behar gara. Izan ere, 4600 miloi urteotan naturaren eta klimaren arteko harreman estua ulertzen laguntzen digute glaziazioak eta gu baino aurretik bizitako espezie ezberdinak. Dinosaurioak, adibidez, duela 65 miloi urte desagertu ziren baina 160 miloi urtez bizi izan ziren, nahiz eta gu baino burmuin txikiagoak izan. Haiek, aldiz, denbora guzti horretan ez zuten guk askeeneko 150 urteotan eragin dugun kaltea eragin. Ez dago komparatzerik. Geure industrializazioaren askeneko 150 urteak Dinosaurioen 160.000.000 urteak izandako eraginarekin.
Industrial iraultzaren eraginak
Industria iraultzak munduan izandako eragina – Karbono isurketen handitze harrigarriagatik – larrialdi klimatiko honetetara eraman gaitu. Beroketa efektuko gasak dira klima aldaketak sortarazten dituztenak: lehortze garai luzeagoak, ekaitz eta klima larrialdiak… Klima aldaketa areagotzen dugu berotegi efektuko gasekin eta ondorioak jadanik herri txiroenetan ikusten ditugu, hainbat hildako eragiten dituzten uholde eta lur mugimenduekin.
PERTSONEN MIGRAZIOETAN, INJUSTIZIA KLIMATIKOAREN AURPEGIA AGERI DA
Hain zuzen ere, halako adibide batzuk bizi izan ditut resilientzia klimatikoa hirietara eta herrialde ezberdinetara eramaterakoan. Hain zuzen ere, herrialde ezberdinetan modelizatutako larrialdiaren eraginen arriskuen kudeaketan. Besteak beste eta zoritxarrez, nola modelo edo simulazio klimatikoak adierazi ziguten, biztanleen bizi lekuen arriskua. Chennaiko hirian gertatutakoa da adibide bat, 500 hildako baino gehiagoko eragin zituen uholdeak sortarazi baitzituen han klima aldaketaren areagotzeak. Geure simulazio klimatikoak aurresan zigutena bermatuz.
Eta Noiz hasiko direz beste herrietako biztanleak geurera etortzen? Eta zergatik etorriko dira geurera? Erantzuna argia da. Izan ere, herri industrializatuetan ez dugu larrialdi klimatikoa horrenbeste sufritzen eta horrek eragingo du hegoaldekoek gero eta iparralderutzago etortzea. Baina zergaitik arduratu behar gara guk besteon larrialdiaz? Larrialdia eragin dutenak ardura daitezela, ezta?
Euskal erkidegoan, zer?
Naturaren errekutsoen kontsumoa eta izurketak biztanle bakoitzeko isurketak konparatzen ditugunean ezberdintasunak nabarmenak dira. Bereziki, Europa, Ipar Amerika eta Ekialde txikiak sortzen ditugunak biztanle bakoitzeko planaetak jasan dezakeena baino gorago daudelako. Halaber, datu hauek Euskadira ekartzen baditugu, injustizia klimatikoarekin aurrez aurre egingo dugu. Urtero argitaratzen diren datuen ondorioak argiak dira. Bereziki, WWF-ren aztarna ekologiko jasangarriarekin konparaketa egiterakoan. Mundu osoko biztanleek Erkidegoko biztanleen bezain besteko isurketak sortuko balituzte, ez ginateke planeta bakar honekin moldatuko. Geure berotegi efektuko isurketak asetzeko hiru planeta beharko genituzke. Honek argi adierazten du Euskadik injustizia klimatikoan duen ardura.
GURE BEROTEGI EFEKTUKO GASEN ERAGINA ASETZEKO, IA HIRU PLANETA BEHAR GENITUZKE
Euskadik, istorikoki aurre egin die giza injustizia ezberdinei eta sentsibilitate handiz, ekinez, eredu berriak sortu ditu. Izan ere, erkidegoak duen GINI txikiak, giza eskubideen betaurrekoak jartzeko kapaz dala adierazten du. Geure etorkizunak gauza bera eskatzen digu eta honi aurre egiteko betaurreko ekologikoak jartzen ikasi behar dugu. Ikuspegi berri hau hartzerakoan, erraz ulertzen da Greta Thumbergh-en haserrea eta baita mundu osoan mobilizatzen ari diren gazteenak ere.
ERRAZ ULERTZEN DA GRETA THUMBERGH-EN ETA GAINONTZKO GAZTEEN HASERREA
